BİST 100’DE BANK OF AMERİKA

Ortadoğu’nun içinde bulunduğu jeopolitik riskler nedeniyle Türkiye’de içinde bulunduğu coğrafya neticesinde bölgede bulunan risklerden etkilenmektedir. Tabi bu etiklerin sonuçları siyasi, askeri, tıbbi vb. olduğu gibi ekonomik olarak da etkilerin olduğunu görmekteyiz. Her ne kadar Türkiye olarak fiili olarak savaşa müdahil olmasak da sözlü olarak savaşın tarafımı olduğumuzu açıkça ifade etmiş bulunmaktayız. Bu sizlerle bu savaşın etkilerinin Bist-100 hisse senetleri üzerindeki değişimi üzerindeki görüşlerimi paylaşmak istiyorum. Cuma günü bist-100 kapandığında toplam işlem hacmi 124 milyar TL civarında gerçekleşti. Geçtiğimiz günlerde olduğu gibi Cuma günüde Bank of America (BOFA) aracılığıyla bist-100’de yapılan işlem hacmi 35 milyar TL civarında gerçekleşti. Yapılan işlemlerin 1/3 oranında aracı kurum olan BOFA vasıtasıyla gerçekleştiğini görmekteyiz. Amerika merkezli bir aracı kurum olarak Türkiye piyasasında işlem yapan bu aracı kurumun etkisi diğer aracı kurumların etkisinden kat ve kat fazla olduğunu söylemek mümkün olacaktır. Bu etkinin alanını açıklayacak olur isek; Bist-100’de işlem gören bir hissesini lot sayısına ve piyasadaki alıcı-satıcı dengesine bağlı olarak aşağı veya yukarı yönlü hareket etmesini sağlayacak gücünün olduğunu söylemek hiç de zor olmayacaktır. Farklı bir şekilde bu durumu ifade edecek olur isek; son günlerde BOFA’nın istediği hisse senetleri yükseldi, istemediği hisse senetleri ise tabana çakılmaktan başka bir çare bulamadı.

BOFA’nın endekste etkisinin o kadar güçlü olduğunu, endeksin devre kesiciye sokacak kadar güçlü satışlarla zora sokmasını da ayrıca her beraber izlemek zorunda kaldık. Bu düşüş endeksin 1.000 puana kadar aşağıya çekilmesine neden olan güçlü satışlar ile sonuçlandı. Esasından ülke olarak birçok nedenden dolayı hisse senedi piyasalarında düşüşe alışmış bir toplum olmakla beraber, bu düşüşün asıl nedenini tüm piyasa yapıcıları adlandırmakta zorlandı. Çünkü ilk başlarda belirgin hiçbir neden olmamasına rağmen bu düşüş haftalık baz %25 oranına kadar gerilemiş oldu. Daha sonrasında tüm ekonomi paydaşları gördü ki; esasında bu düşüşün temelinde İsrail- Filistin savaşının getirmiş olduğu jeopolitik risklerin varlığıydı. Bu konuda asıl ilginç olan durum ise; savaşa bil fiil girmiş olan İsrail Devletinin borsasının Türkiye borsasından daha az etkilenmiş olması idi. Anlaşılan o ki; İsrail savaşa alanında vermiş olduğu mücadelenin yanı sıra ekonomik alanda da Filistin güçlerini destekleyen ülkeler ile ekonomik alanda bir mücadele içine girmiş durumda. Bilindiği BOFA aracılığıyla işlem yapan birçok şahıs ve tüzel kişilerin Türkiye piyasasından çekilmeye başlamış olmaları olarak gösterilmektedir.

Bist-100 endeksinde borsaya kota olmuş birçok kıymetli şirketimizin olduğunu biliyoruz. Bu şirketlerimizin değerlerini anlamsız bir şekilde satışa işlem yapmak kaydı ile aşağıya çekmeye çalışan bu tür aracı kurumlar için yapmamız gereken tek şey, elimizde bulundurduğumuz hisse senetlerimizi ucuz fiyatlara satışlarını yapmamız gerekmektedir. Daha da fazla aşağıya gidecek gibi bir algı oluşturularak hisse senetlerini ucuz fiyatlara alan bu aracı kurumun hesaplarını bozabilmek için hisse senetlerimizi satmamız gerekiyor. Bunun için kredili işlemlerden uzak durarak kendi özkaynağımız ile yatırım yapmamız öncelikli sorumluluğumuz olmalıdır. Borçlu olmadan gerçekleştirilen yatırım hiçbir kurum veya kuruluşun tahakkümü altına girmez. Başarılı dolu bir hafta diliyorum. Kalın sağlıcakla.

Dr. Mehmet ÖS

  Serbest Muhasebeci Mali Müşavir